Viêm phúc mạc ở mèo (FIP) là gì?

Viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo (FIP – Feline Infectious Peritonitis) là bệnh do virus corona ở mèo (FCoV) gây ra. Điều quan trọng: FIP không phải một virus riêng biệt, mà là hậu quả khi virus corona đường ruột (FECV) đột biến trong cơ thể mèo và trở thành dạng ác tính (FIPV).

Bệnh này không lây sang người hay loài khác, nhưng với mèo, nó đặc biệt nguy hiểm – tỷ lệ tử vong gần như 100% nếu không điều trị bằng thuốc đặc hiệu.

Tuy nhiên, bạn nên yên tâm vì loại virus này chỉ gây ảnh hưởng đến mèo chứ không gây hại đến động vật khác kể cả con người. Virus FCoV thường gặp đó chính là

- Vi rút Corona đường ruột (FEC Virus): gây nhiễm trùng ruột mèo

- Vi rút viêm phúc mạc truyền nhiễm (FIP): đây là một loại virus nghiêm trọng khi virus FEC biến đổi thành, một khi đã biến đổi thành FIP thì căn bệnh ngày càng nguy hiểm và hiếm khi cứu chữa được.

Những đối tượng mèo dễ mắc FIP

• Mèo con (<2 tuổi) và mèo già với hệ miễn dịch yếu.

• Mèo sống trong môi trường đông đúc, vệ sinh kém, khay cát chung.

• Mèo bị stress (mới phẫu thuật, bị nhốt lâu ngày).

• Mèo có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch.

FIP không mang tính di truyền trực tiếp, nhưng mèo mẹ nhiễm bệnh có thể lây virus FCoV cho mèo con qua phân hoặc tiếp xúc.

Viêm phúc mạc ở mèo (FIP) lây truyền như thế nào?

Với những đường lây truyền chính như:

• Qua phân: mèo liếm lông, khay cát bẩn → nhiễm virus.

• Qua tiếp xúc gần: mèo liếm nhau, dùng chung bát.

• Ít gặp hơn: virus tồn tại trong môi trường ẩm, không khí ô nhiễm.

Các triệu chứng và biểu hiện của mèo khi bị nhiễm bệnh viêm phúc mạc

Ban đầu, mèo có thể có các triệu chứng như: bị tiêu chảy nhẹ hoặc nôn ói – dễ nhầm với bệnh đường ruột. Khi bệnh tiến triển:

• FIP ướt: Dịch tích tụ trong ổ bụng hoặc lồng ngực → bụng phình, khó thở.

• FIP khô: Tổn thương viêm quanh mạch máu các cơ quan → ảnh hưởng đến mắt, não (gây đi loạng choạng, co giật), gan, thận, phổi.

Các dấu hiệu chung: sốt kéo dài, chán ăn, sút cân, lông xơ xác, mệt mỏi, thờ ơ, chán hoặc bỏ ăn Sau một khoảng thời gian sau, các triệu chứng khác mới xảy ra.

Cách phòng bệnh viêm phúc mạc FIP ở mèo

Hiện tại vắc-xin FIP chưa được khuyến cáo sử dụng rộng rãi vì hiệu quả chưa ổn định. Cách tốt nhất để giảm nguy cơ:

• Giữ vệ sinh khay cát, bát ăn, khu vực sống.

• Cho mèo ăn uống riêng, tránh dùng chung.

• Giảm stress cho mèo, không nuôi quá đông trong không gian hẹp.

• Cách ly mèo nhiễm bệnh với đàn mèo khỏe.

Cách phòng bệnh viêm phúc mạc FIP ở mèo

Hiện tại vắc-xin FIP chưa được khuyến cáo sử dụng rộng rãi vì hiệu quả chưa ổn định. Cách tốt nhất để giảm nguy cơ:

• Giữ vệ sinh khay cát, bát ăn, khu vực sống.

• Cho mèo ăn uống riêng, tránh dùng chung.

• Giảm stress cho mèo, không nuôi quá đông trong không gian hẹp.

• Cách ly mèo nhiễm bệnh với đàn mèo khỏe.

Lưu ý: Bạn nên để mèo của bạn trong trạng thái vui vẻ, đừng để chúng quá căng thẳng. Bạn nên hạn chế việc nuôi quá nhiều mèo trong một không gian hẹp để tránh trường hợp những chú mèo tinh nghịch mâu thuẫn với nhau nhé!

Cách điều trị bệnh viêm phúc mạc ở mèo

Những con mèo bị bệnh đã khỏi nhờ có miễn dịch thì vẫn có thể bị tái phát bệnh, thường thì trong vòng 1 tuần. Một số con mèo khác thì không bao giờ lành, cơ thể luôn luôn chứa virus bệnh và chỉ có thể dùng các loại kháng sinh để tránh nhiễm trùng. Trường hợp nếu mèo của bạn bị nhiễm virus FCoV thông thường thì không cần điều trị vì hệ thống miễn dịch của mèo sẽ tạo ra kháng thể chống lại virus.

• Không có thuốc đặc trị chính thức được phê duyệt toàn cầu. Trước đây, hầu hết ca bệnh đều tử vong.

• Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy thuốc kháng virus GS-441524 (dẫn xuất của Remdesivir) có thể cứu sống nhiều mèo mắc FIP.

  • Tỉ lệ đáp ứng điều trị báo cáo từ 70–85% nếu phát hiện sớm.

  • Ở một số quốc gia, GS-441524 hoặc Remdesivir đã được dùng ngoài giấy phép (off-label).

• Hỗ trợ điều trị: corticosteroid (prednisolone) hoặc thuốc ức chế miễn dịch để giảm viêm, nhưng chỉ có tác dụng tạm thời.

Tuy nhiên, mèo chỉ có thể tự phục hồi khi bị nhiễm virus FCoV trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển virus. Nếu mèo bị mắc bệnh FIP thì 98% con mèo sẽ chết. Hiện tại thì căn bệnh này không có thuốc đặc trị và không thể chữa khỏi hoàn toàn.

Kết luận

FIP là căn bệnh nguy hiểm hàng đầu ở mèo, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không có thuốc kháng virus mới. Người nuôi mèo cần:

• Phòng bệnh bằng vệ sinh, quản lý môi trường sống.

• Theo dõi triệu chứng bất thường để đưa mèo đi khám sớm.

• Cập nhật thông tin về các phác đồ điều trị mới (GS-441524, Remdesivir).

📞 Liên hệ SACOMVET để được tư vấn và tiêm phòng:

• Hotline: 033.7472.888

• Địa chỉ: 162B Thân Văn Nhiếp, Phường An Phú, Quận 2, TP.HCM

• Website: www.sacomvet.com